Zwracanie uwagi młodym
Chciałbym w tym miejscu szczególnie uczulić teściów na sposób zwracania uwagi swym zięciom. Ten sposób wynika oczywiście ze stanu dojrzałości zwracającego uwagę. Niedojrzały żąda, by było tak, jak on chce. On, który zawsze ma rację, czego dowodem ma być, że zawsze postawi na swoim. Dojrzały dzieli się swym doświadczeniem w taki sposób, by dało się z niego skorzystać. Bez wywyższania siebie i poniżania rozmówcy. Jemu nie chodzi o swoje. Chce pomóc drugiemu, jeżeli on w wolności swojej zechce z rady skorzystać. Pierwszy sposób narzuca, ogranicza wolność, drugi pozostawia całkowitą wolność wyboru. Tu warto zaznaczyć, że nawet osoba niedojrzała i nieopanowana może wyuczyć się zasad poprawnej komunikacji i wprowadzając je w życie, istotnie zmniejszyć rozmiary problemu i tym samym złe jego skutki.
Może przykład z życia: młodzi dostali ogródek działkowy – 300 m2 ugoru. W zasadzie było im to do niczego niepotrzebne, bo prowadzili bardzo aktywny tryb życia. Szczerze mówiąc, działka była im kulą u nogi. Jednak skoro już dostali, chcieli ambitnie działkę uprawiać, lecz robili to siłą rzeczy z doskoku. Nic dziwnego, że zasiana na ugorze ozimina zdążyła nie przekopana urosnąć zdecydowanie za wysoko. Zięć walczył z nią, próbując ją tak przekopać, by zieleń znikła pod ziemią. Szło bardzo kiepsko. W tym momencie przyjechali teściowie – doświadczeni działkowicze. Dość powiedzieć, że ich wypieszczona, kipiąca kwiatami działka wygrywała wojewódzkie konkursy – byli fachowcami. Gdy teściowa zobaczyła nieudolne zmagania zięcia, natychmiast na niego nakrzyczała (dosłownie), że robi wszystko źle, że trzeba to robić tak a tak, że nie ma pojęcia, na czym powinno to polegać, że w ogóle jak można było dopuścić, by ozimina tak przerosła itd. Zięć odbierał to mniej więcej tak: jaki ty jesteś niefachowy, nieudolny, niezorganizowany, nic nie umiesz, jesteś nieudacznikiem, jesteś… głupi. W środku kipiał złością i co prawda wytrzymał atak teściowej bez odpyskowania, ale żadnej uwagi nie przyjął i zawzięcie kopał po swojemu dalej, zacisnąwszy zęby. Na to podszedł teść. Powiedział spokojnym, pojednawczym tonem: „Wiesz, ja to robię tak". Wziął łopatę z rąk zięcia i pokazał mu, jak on to robi. Po czym oddał łopatę bez żadnych pouczeń, co zięć musi, a czego mu nie wolno. Po chwili zięć uspokojony, wdzięczny teściowi, kopał dalej, korzystając z technologii opracowanej przez doświadczonego działkowicza. Mam nadzieję, że ten przykład wyraźnie pokazuje różnicę pomiędzy nakazem działania, traktującym rozmówcę jako gorszego, głupszego, podwładnego – niemal niewolnika, a podzieleniem się swym doświadczeniem, co najwyżej propozycją do wyboru przedstawioną drugiemu, równorzędnemu, wolnemu człowiekowi.
