Hologram ELS kolekcjonerski na legitymacje studencką Warszawa
Metody antykoncepcyjne
Większość metod antykoncepcyjnych polega głównie na tym, by:
– nie dopuścić do owulacji,
– zapobiegać zapłodnieniu dojrzałego jajeczka,
– zapobiegać zagnieżdżeniu się zapłodnionego już jajeczka w macicy, by nie mogło się rozwijać.
Poniżej znajdziecie listę najbardziej popularnych metod antykoncepcyjnych. Większość z nich dotyczy kobiet (mężczyzna może używać prezerwatyw lub poddać się sterylizacji). Niektóre metody wymagają konsultacji ze specjalistą, inne, jak prezerwatywy czy żele, mogą być stosowane bez porady lekarskiej.
Większość tych metod działa tymczasowo, to znaczy, że trzeba je stosować regularnie. Jedynie ostatnia – sterylizacja – likwiduje możliwość zajścia w ciążę.
1. Pigułka antykoncepcyjna – jest to pigułka zawierająca hormony. Brana dokładnie według zaleceń lekarza uniemożliwia zajście w ciążę. Trzeba ściśle przestrzegać terminów przyjmowania przez cały miesiąc. Wskutek ominięcia choćby jednego dnia można zajść w ciążę.
2. Spirala – miękkie plastikowe urządzenie, które umiejscowione w macicy może tam pozostać kilka lat w zależności od typu. Spirala powinna być zakładana i usuwana wyłącznie przez lekarza.
3. Krążek – gumowa miseczka wypełniona plemnikobójczym żelem, którą wprowadza się do póchwy tuż przed stosunkiem. Po przynajmniej ośmiu godzinach od stosunku może zostać wyjęta, wymyta i przygotowana do ponownego użycia.
4. Kapturek naszyjkowy – stosuje się go podobnie jak krążek, to znaczy wypełnia się żelem i zakłada na szyjkę macicy. Jest od niej mniejszy, ma nieco inny kształt, mocuje się go przez zassanie.
5. Gąbka antykoncepcyjna – kształtem i wielkością przypomina puszek do pudru. Po nasączeniu wodą wydobywają się z niej substancje plemnikobójcze. Wprowadza się ją do pochwy tuż przed stosunkiem. Jest to środek jednorazowy.
6. Substancje plemnikobójcze – kremy lub żele, które mogą być używane osobno albo w połączeniu z krążkiem lub kapturkiem. Istnieją także tabletki rozpuszczające się po wprowadzeniu do pochwy oraz pianka w aerozolu wprowadzana do pochwy przed stosunkiem.
7. Prezerwatywa (kondom) -balonik z cienkiej gumki, który okrywa prącie, podobnie jak rękawiczka palce. Utrzymuje go gumowy pasek u wylotu. Nasienie wypływające podczas wytrysku zbiera się w prezerwatywie. Prezerwatywy sprzedaje się w o- foliowanych paczuszkach. Jeśli nie ma specjalnego zbiorniczka przeznaczonego na nasienie, to – zakładając ją – trzeba zostawić trochę wolnego miejsca, by sperma miała gdzie się zbierać. W przeciwnym razie mogłaby wypłynąć i dostać się do pochwy. Prezerwatywy są jednorazowe, po stosunku wyrzuca się je.
8. Kalendarzyk – metoda ta polega na śledzeniu cyklu miesiączkowego i powstrzymaniu się od stosunków w czasie domniemanej owulacji, gdy prawdopodobieństwo zajścia w ciążę jest największe. Wymaga dobrej znajomości swojego cyklu i dokładnego określenia momentu jajeczkowania.
9. Naturalne planowanie rodziny – ulepszona wersja poprzedniej metody. Polega nie tylko na zaznaczaniu terminu miesiączek, ale również na codziennym mierzeniu podstawowej temperatury ciała i obserwacji śluzu wydzielanego z pochwy. Pomiary te pozwalają znacznie dokładniej określić moment owulacji. Kiedy zna się jej dokładny termin, wystarczy unikać współżycia seksualnego przez kilka dni przed nią i kilka po niej.
10. Pigułka podawana w dzień po stosunku – ostateczna metoda, zalecana jedynie wtedy, kiedy kobieta przed stosunkiem nie użyła innego środka. Należy ją przyjąć w ciągu 72 godzin po stosunku. Ze względu na dużą zawartość hormonów sposób ten nie może być traktowany jako regularna metoda antykoncepcyjna.
11. Zastrzyk antykoncepcyjny – kobiecie wstrzykuje się dużą dawkę hormonów, które powoli rozkładają się w organizmie. Jeden zastrzyk może zapobiegać ciąży przez trzy miesiące.
12. Przerwanie ciąży (aborcja)* – stosuje się je wtedy, gdy kobieta jest w ciąży, ale nie chce urodzić dziecka. Przerwania ciąży można dokonać najpóźniej w dwunastym tygodniu. Wykonuje się wtedy znieczulenie i za pomocą rurki wysysa się płód razem z wyściółką. Najpóźniejszym terminem przeprowadzenia aborcji jest dwudziesty czwarty tydzień, ale zabiegi te wymagają opieki szpitalnej.
13. Sterylizacja – operacja zwana u mężczyzn wasek- tomią, a u kobiet podwiązaniem jajników. Nasie- niowody lub jajowody przecina się, związuje lub zablokowuje w inny sposób. Jajeczka i nasienie, produkowane przez cały czas, są wchłaniane przez organizm.
Skuteczność
Żadna z metod antykoncepcyjnych nie jest stuprocentowo skuteczna, ale każda daje pewne zabezpieczenie. Niezawodność tych metod uzależniona jest ściśle od regularności i dokładności stosowania. Najmniej pewności dają gąbki, żele, tabletki plemnikobójcze i kremy stosowane osobno, a także kalendarzyk. Mogłyście słyszeć, że pigułki i spirale są skuteczniejsze niż prezerwatywy czy krążek. Jednakże i te środki, stosowane zwłaszcza w połączeniu z żelami lub kremami, mogą być bardzo skuteczne, jeśli są używane zgodnie z instrukcjami.
Bezpieczeństwo
Krążek, kapturek naszyjkowy, naturalne planowanie rodziny, prezerwatywy oraz pianka są bezpieczne, gdyż nie wywołują żadnych skutków ubocznych. Pigułki również są w miarę bezpieczne, choć mniej niż inne metody. Bywało, że pigułka powodowała zawał serca, udar mózgowy czy inne poważne choroby. Jednakże nie zdarza się to zbyt często i dotyka tylko kobiet, które skończyły trzydzieści pięć lat, palą papierosy lub cierpią na pewne choroby. Wtedy lekarze zwykle przestrzegają przed używaniem pigułek. Bardzo rzadko zdarza się, że młode, zdrowe i niepalące dziewczyny mają kłopoty ze zdrowiem po zażyciu pigułek. Z tego względu pigułki uważane są przez lekarzy za bezpieczne.
Większość kobiet stosujących spirale nie ma z tego powodu żadnych komplikacji. W paru jednak przypadkach wywołały one poważne dolegliwości, co doprowadziło do wielu procesów sądowych. W Stanach Zjednoczonych zaprzestano ich produkcji.
W opinii niektórych lekarzy wstrzykiwanie hormonów może być przyczyną niepłodności lub raka. Rząd USA zabronił wykonywania tego zabiegu.
Wybór właściwej metody
Dokonując wyboru środka antykoncepcyjnego bierze się pod uwagę takie czynniki jak skuteczność, bezpieczeństwo, zdrowie i wiek kobiety, charakter stosunków między partnerami oraz czy dana para chce jedynie odłożyć ciążę na później, czy w ogóle jej sobie nie życzy. Najczęściej zdarza się, że ludzie stosują różne metody.
Młodzi ludzie przeważnie używają prezerwatyw. Są łatwo dostępne i dodatkowo chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. W późniejszym wieku mogą stosować jedną z metod, która wymaga recepty lekarskiej. Niektórzy wolą spirale lub pigułki z tego względu, że nie chcą zakłócać gry miłosnej zakładaniem prezerwatywy czy aplikowaniem żelu. Kobiety, które nie współżyją zbyt często, wolą te właśnie środki niż na przykład pigułki, których przyjmowania nie wolno przerywać, czy spiralę, która tkwi w ciele przez dłuższy czas. Kobiety zaniepokojone skutkami ubocznymi pigułki lub spirali wybiorą metody bezpieczniejsze. Osoby, które już mają dzieci, mogą poddać się sterylizacji.
Uczniowie chcieliby bardzo dużo wiedzieć na te tematy i zwykle mają więcej pytań, niż jest miejsca w tej książce. Szczególne zainteresowanie budzi aborcja. Jak na pewno wiecie, jest to bardzo kontrowersyjne zagadnienie, postaram się więc odpowiedzieć na kilka pytań, zadawanych mi przez uczniów.
Czy można traktować aborcję jako jeden ze środków antykoncepcyjnych?
Niektórzy twierdzą, że przerywanie ciąży jest niedopuszczalne jako niemoralne i równoznaczne z zabójstwem, i że nie powinno być stosowane w cywilizowanym świecie. Uważają, że lepiej urodzić dziecko i oddać je do adopcji, niż zabijać. Tym samym uznają, że nie wolno stosować aborcji jako metody zapobiegania ciąży, nawet jeden raz.
Inni twierdzą, że aborcja jest prywatną sprawą każdej kobiety i że tylko ona ma prawo decydować, co dzieje się z jej ciałem. Ale nawet osoby, które dopuszczają aborcję z moralnego punktu widzenia, uważają traktowanie aborcji jako powszechnego środka antykoncepcyjnego za niemoralne. Uważają przerywanie ciąży za ostateczność, do której można się uciec jedynie w sporadycznych przypadkach.
Oprócz kwestii etycznych istnieją też względy medyczne. Lekarze są zgodni co do tego, że każda aborcja jest szkodliwa dla kobiety. Jeśli kobieta nie stosuje żadnej metody antykoncepcyjnej, może praktycznie zachodzić w ciążę raz do roku. Gdyby więc traktowała przerywanie ciąży jako rodzaj antykoncepcji, spowodowałaby nieodwracalne komplikacje zdrowotne.
W jaki sposób dziewczyna może się dowiedzieć, czy jest w ciąży, czy nie?
Dla większości kobiet pierwszym objawem ciąży jest brak miesiączki w oznaczonym czasie. Jeśli towarzyszy temu ból piersi i mdłości, możemy mieć coraz większą pewność, że jesteśmy w ciąży. Oczywiście wymienione wyżej objawy mogą mieć też inne przyczyny, ale brak okresu u kobiety prowadzącej normalne współżycie płciowe jest najczęściej nieomylnie równoznaczny z ciążą. W przypadku wątpliwości tego rodzaju należy wykonać tak zwane próby ciążowe. Robi się je na podstawie próbek moczu, pobranego zaraz po przebudzeniu. Test powinien być wykonany po upływie 15 dni od spodziewanego terminu miesiączki.
Są też testy, które mogą wykryć ciążę przed upływem 11 dni i można je wykonać samemu (dostępne w aptekach). Jeśli się ściśle przestrzega instrukcji, otrzymuje się zwykle wiarygodne wyniki. Niemniej jednak otrzymanie fałszywego wyniku nie jest wykluczone. Jeśli więc test nie wykazuje ciąży, lecz nadal nie pojawia się miesiączka lub zaobserwowałaś objawy wskazujące na ciążę albo nie jesteś pewna wyników testu, powinnaś koniecznie pójść do lekarza i pod jego kontrolą ponowić test ciążowy.
Co robić, jeśli testy wykażą, że jest się w ciąży?
Są wtedy trzy możliwości: 1) urodzenie i wychowanie dziecka; 2) urodzenie i oddanie dziecka do adopcji; 3) przerwanie ciąży.*
Po omówieniu tematów związanych ze stosunkiem płciowym, ciążą, porodem i zapobieganiem ciąży zwykle przechodzimy na lekcjach do tematu chorób przenoszonych drogą płciową i innych kwestii dotyczących zdrowia seksualnego. Nie ma specjalnego powodu, dla którego układamy zagadnienia właśnie w takim porządku, lecz skoro tak się dzieje, w następnym razem przedyskutujemy je w podobnym porządku.